تعرفه گمرکی یا تعرفه ترجیحی چیست؟ hscode کالا

یکی از اصطلاحات مهم در تجارت بین الملل و واردات، تعرفه گمرکی (نام های دیگر تعرفه ترجیحی کد کالا یا hscode کالا) می باشد. این اصطلاح نیز مانند بسیاری دیگر از اصطلاحات تجارت بین الملل، پیشینه ای مفصل دارد، که قصد داریم در این مقاله از تیم تولید محتوای بازرگانی نوید درباره آن ها صحبت کنیم.

واردات کالا یکی از بخش های مهم تجارت بین المللی هر کشوری محسوب می شود. بسیاری از کشورها نیاز دارند تا برای تامین اقلام لازم کشور، به ورادات روی بیاورند. واردات کالا نیز بخودی خود یک پروسه کاملاً تخصصی، زمان بر و دارای پیچیدگی است که دولت تلاش می کند تا با روی کار آوردن راهکارهای الکترونیکی و آسان، این پروسه را آسانتر کند.

تعرفه گمرکی چیست؟ hscode کالا

اولین سوالی که بعد از شنیدن این اصطلاح به ذهن ما می رسد این است که، تعرفه گمرکی چیست؟ این تعرفه عددی 8 رقمی می باشد که برای شناسایی کالاها استفاده می شود. با این کدها، تجار به راحتی می توانند کالاهای وارداتی را شناسایی کنند. نام دیگر تعرفه گمرکی کد کالا یا hscode کالا است که جایگاه کالا را تعیین می کند. هر یک از اعداد کد hscode شامل جزئیات کالاها می باشد که بسیار مهم می باشند. اطلاعاتی که این کد به ما می دهند شامل اطلاعاتی درباره حقوق وارد کردن کالا، مجوزهای لازم برای واردات کالا و یا مجاز یا غیرمجاز بودن معامله کردن این کالا می باشد.

اعداد کد گمرکی و مفهوم آن ها

سیستم تعریف کدهای گمرکی شامل تعدادی اعداد می باشد که هر کدام از این اعداد، مفهوم مختص به خودشان را دارند. تعرفه گمرکی براساس برخی از ویژگی های کالا مشخص می شود مانند وزن کالا، جنس کالا، اندازه های طول، عرض و ارتفاع کالا و کمیت های آن ها. این کد دارای 8 عدد می باشد. عدد اول آن به معنی نوع کالا و دسته بندی از کالا است که به آن مربوط می شود. رقم دوم تا چهارم مربوط به گروهی از کالا می شود که توسط آن در دسته کالاهای گمرکی قرار دارد. کد پنجم نشان دهنده زیر گروه کالا می باشد که آن کالا را به همراه کالاهای دیگر در یک زیر گروه قرار می دهد. کد ششم در تعرفه، جزئیات کالا را نشان می دهد. و در نهایت دو رقم اخر کالا که کد اختصاصی مربوط به هر کالا می باشد.

مزیت های کد تعرفه گمرک چه می باشد؟

• حمایت کردن از محصولات تولید کشور خودمان
• تحلیل آسان بازار
• نظارت بر کالاهای خارجی و وارداتی
• پیش بینی کردن بازار
• بالا رفتن درآمد دولت
• تنظیم تجارت بین الملل
• مذاکرات اقتصادی و تجاری

اولویت بندی تعرفه گمرکی بر روی کالاها

بطور کلی طرح تعیین قیمت کالاهای گمرکی در جهت تلاش برای رشد اقتصادی است. در اولویت اول برای کالاهای تعرفه در نظر گرفته می شود که اساسی هستند و وارد کردن آن ها ضروری می باشد. و در نهایت کالاهای لوکس و لاکچری که اغلب این کالاها شامل ارز دولتی نمی شوند. ارزهای با نرخ دولتی ترجیحاً برای کالاهای استفاده می شود که وجود آن ها برای کشور ضروری می باشد مانند داروها، مواد غذایی و… .

اهمیت تعرفه های تعیین شده گمرکی چیست؟

یکی از نقش های مهم تعرفه های گمرکی، تعیین هزینه های پرداختی واردات و صادرات کالا می باشد. به علاوه محاسبه مالیات ها، عوارض و هزینه های واردات کالا با این تعرفه به راحتی انجام می شود. این تعرفه در مواردی براساس مبداء، مقصد، نوع کالا، واردات یا صادرات آن، ارزش کالا، وزن آن می تواند کمی پیچیده باشد. بنابراین برای آن که بتوان ترخیص کالا ها با سرعت بسیار بیشتری پیش برود، باید از قیمت های گمرکی استفاده کرد. هر چند که تعرفه های گمرکی را از ابتدا مشخص می کنند اما ممکن است میزان آن ها در زمان های مختلف براساس سیاست های دولت و شرایط اقتصادی تغییر کند. به همین دلیل نیز تجار باید بتوانند در این زمینه، همواره اطلاعات شان را بروز نگه دارند.

انواع تعرفه گمرکی

تعرفه های گمرکی هر کشور طبق سیاست های تعیین می شود که باعث رشد اقتصادی آن کشور می شود. دولت ها نیز با تعیین انواعی از تعرفه ها، فراهم آورده اند تا سهم ارزی کالاها مشخص شود. این انواع براساس دسته بندی های زیر می باشند؛

تعرفه ها براساس هدف

سه دسته بندی تعرفه های مالی، حمایتی و ارشادی در گروه تعرفه های هدف قرار دارند. در تعرفه های مالی دولت قصد دارد تا به تامین مخارج مالی دست پیدا کند. تعرفه های حمایتی با هدف ایجاد رقابت میان کالاهای داخلی نسبت به کالاهای خارجی تعیین شده است. و در هزینه گمرکی ارشادی، هدف دولت این است که تقاضای یک محصول را به سمت محصولی دیگر بکشاند.

تعرفه ها براساس مقام وضع کننده

از نظر مقام وضع کننده، تعرفه ها را به دو دسته قراردادی و مستقل تقسیم می کنند. تعرفه های گمرکی مستقل براساس ملاحاضات ملی و توسط کشوری وضع می شود که ذی نفع باشد. اما تعرفه های قراردادی برای زمانی معین و در قراردادهای دو یا چند جانبه تعیین می شود. یکی از زیر مجموعه های تعرفه قراردادی، تعرفه های ترجیحی هستند.

تعرفه ها براساس مأخذ محاسبه

تعرفه های گمرکی که در دسته بندی براساس مأخذ محاسبه قرار می گیرند به سه دسته تقسیم می شوند، تعرفه های ارزشی، ویژه یا مقداری و تعرفه های مختلط یا مرکب. در تعرفه های ارزشی، حقی که برای کالا پرداخت می شود مطابق با ارزشی است که کالا دارد و در برخی از موارد نیز این حقوق را برای انجام امور تشریفاتی ترخیص کالا استفاده می شود. و در تعرفه های ویژه، حقوق کالا شامل حقوق ورودی کالا ضرب در کمیت کالا می باشد.

کاهش تقلبات با تعرفه های گمرکی

در هر کشوری تعرفه های گمرکی شامل قوانین خاصی می شوند و این قوانین در همه نقاط یکسان نیست. اما بطور کلی این قوانین نقش بسزایی در کاهش تقلبات داشته اند. اما برخی از این قوانین که در بسیاری از بخش ها مشترک هستند شامل موارد زیر می شوند؛

• ایجاد محدودیت های صادرات و واردات
• تعیین تعرفه براساس کد گمرکی
• وضع مقررات مالی، ارزش افزوده و پرداخت گمرکی ها
• قانون شرایط بسته بندی و برچسب گزاری
• وضع قوانین مربوط به حق مالکیت فکری
• وضع قوانین مربوط به قاچاق کالا
• رعایت قوانین بهداشتی برای کالاهای خاص مانند مواد غذایی، داروی، محصولات آرایشی و بهداشتی و پزشکی

کاربردهای کد تعرفه یا hscode

• مشخص کردن هزینه های گمرکی
• تحلیل بازار
• تنظیم تجارت های بین المللی
• تعیین و تشخیص منشأ کالا
• آمارگیری دقیق
• مانع از قاچاق کالا

نحوه پرداخت هزینه ها و تعرفه های گمرکی

برای پرداخت هزینه های گمرکی به روش های مختلفی می توان اکتفا کرد. اولین روش، روش پرداخت به صورت حضوری می باشد که اغلب برای کالاهی با ارزش مالی کمتر انتخاب می شود. روش بعدی پرداخت با اعتبارنامه است که در آن بانک هزینه های واردات و  کالا را به بانک مرجع در مبدأ حواله می کند. و روش سوم که به شکل الکترونیکی و با کمک ارزهای دیجیتالی، کارت های اعتباری یا پرداخت های آنلاین انجام می شود.

چگونه از تعرفه های گمرکی کالاها مطلع شویم؟

برای آن که اطلاعات دقیقی در رابطه با تعرفه گمرکی کالاها بدست بیاورید، می توانید وارد سایت رسمی سازمان گمرک کشور شوید. در قسمت منوی جسنجوی تعرفه گمرکی کالاها، نام کالای مورد نظرتان سرچ کنید. این سامانه به نحوی طراحی شده است تا تمام نیازهای تجار، حتی افراد آماتور را بطور کاملاً حرفه ای رفع نماید.

میزان هزینه های گمرکی چقدر است؟

اگر بخواهیم درباره هزینه و حقوق کالاهای گمرکی صحبت کنیم، توجه به برخی از شرایط ضروری است. برای مثال نوع کالا، کشور مبدأ، میزان بار، نرخ تعرفه گمرکی و موارد اینچنینی در هزینه ها موثر می باشند. تمام هزینه های گمرکی، مالیات های گمرکی، هزینه خدمات گمرکی، هزینه بیمه بیمه در زمان پرداخت حقوق گمرکی محسابه می گردد. بنابراین می توان گفت که این مقدار یک عدد متغیر است که برای هر کالا متفاوت می باشد.

تعرفه های گمرکی توسط چه نهادهای تعیین می شود؟

هر سال دولت ایران در جهت تعیین تعرفه های جدید گمرکی جلساتی تشکیل می دهد. این تعرفه ها که نقش بسزایی در پروسه واردات کالا و تجارت بین الملل دارد، باید کاملاً اصولی و براساس استاندارهای قانونی تعیین شود. بخش عظیمی از تعیین قیمت ها توسط کمیسیون تعیین قوانین صادرات و واردات انجام می شود. این کمیته شامل افرادی از نمایندگان وزارت بازرگانی، بانک مرکزی، نمایندگی از ارگان های ذی ربط اتاق بازرگانی، صنایع معدن و گمرک کشور می باشد. اولین وظیفه این کمیته تعیین لوایح اولیه مربوط به صادرات و واردات است که بعد از ارائه، قوانین جدید را به کمسیون ماده یک می دهند تا آن را تایید کند. تمام قوانین گمرکی از قبل تعرفه های گمرکی همگی باید با قوانین سایر کشورها در یک راستا باشند تا برای سودهای حاصل از این تجارت، مفید واقع شوند.